Kredyt inwestycyjny

Co to jest kredyt inwestycyjny?

Wikipedia podaje dość dobrą definicję „kredyt bankowy przeznaczany na finansowanie realizowanych przez kredytobiorcę przedsięwzięć, których celem jest odtworzenie, modernizacja lub powiększenie wartości majątku trwałego, jak również zakup wartości niematerialnych i prawnych bądź nabycie udziałów w przedsiębiorstwach lub długoterminowych papierów wartościowych”. Warto jednak zagłębić się nieco w szczegóły.

Na co można przeznaczyć kredyt inwestycyjny?

Idąc za definicją podaną powyżej, z pewnością na środki trwałe. Jest to podstawowa wartość bilansowa większości przedsiębiorstw (nie dotyczy to chyba tylko wyspecjalizowanych firm programistycznych i innych „kreatywnych” branż, w tym usługowych – na przykład naszej). To dzięki nim przedsiębiorstwo utrzymuje możliwość wytwarzania dóbr lub usług.
W tym szerokim pojęciu mieszczą się zarówno nieruchomości, jak i maszyny, urządzenia, środki transportu i inne przedmioty. Zatem mowa tu o rzeczach materialnych. W kontekście kredytu inwestycyjnego nie mogą to być jednak dowolne rzeczy a takie, które przyczyniają się do produkcji przedsiębiorstwa lub uczestniczą w świadczeniu przez firmę usług.

Jako kolejne zostały wymienione wartości niematerialne i prawne. To dość ciekawa i bardzo obszerna kwestia przy kredytach inwestycyjnych. Należy bowiem precyzyjnie wycenić markę, czy też logo. Ile jest warte logo Coca-Cola? Miliard? Dziesięć miliardów? Bilion dolarów? A domena internetowa „polska.pl”? Dla naszego państwa jest „bezcenna”. Pewnie nigdy na sprzedaż nie trafi.
Jednak bardzo często z tego typu wartościami niematerialnymi mamy do czynienia, na przykład w przypadku przejęć, fuzji, zakupu udziałów itp.
Do tego wspomniane wartości prawne – patenty, know-how, prawa autorskie, licencje (w tym np. na oprogramowanie), koncesje, wspomniane znaki towarowe itp. Szczególnym przykładem takich wartości jest spółdzielczo – własnościowe prawo do lokalu, czy też prawo użytkowania wieczystego gruntu.
Podlegają wycenie, mogą być przedmiotem obrotu, mogą zatem być przedmiotem finansowania kredytem inwestycyjnym.

I w końcu nabycie udziałów i papierów wartościowych. Tak, kredyt inwestycyjny pozwoli np. na zakup akcji lub udziałów w innych firmach, wykup własnych obligacji itp. operacje finansowe. To już jednak szczyt skali trudności i skomplikowania kwestii kredytowania, dlatego nie obejdzie się bez dodatkowych, „twardych” zabezpieczeń.

Jednakże definicja z Wikipedii nie podaje wszelkich możliwych celów kredytowania kredytem inwestycyjnym. Poza wymienionymi wyżej, związanymi z powiększeniem majątku przedsiębiorstwa, kredytem inwestycyjnym możemy również zrefinansować inny kredyt inwestycyjny, np. udzielony na zakup środków trwałych, a także zrefinansować kapitał zaangażowany w inwestycję, np. zakup nieruchomości ze środków własnych.

Jak uzyskać kredyt inwestycyjny?

Aby uzyskać finansowanie inwestycji, należy przekonać bank o jej opłacalności. Kredytobiorca niejako stawia tezę (na przykład, że nowa hala magazynowa pozwoli rozwinąć współpracę z istniejącymi kontrahentami i pozyskać nowych) oraz musi ją obronić (przedstawiając dokumenty, z których będzie wynikał wzrost dochodów, np. listy intencyjne z nowymi kontrahentami).

Wszystko to „ubiera się” w postać biznesplanu. To w nim przedstawia się słuszność inwestycji, dokumentuje jej efektywność ekonomiczną, określa ryzyka oraz przedstawia różne warianty wpływu inwestycji na przedsiębiorstwo (m.in. poprzez analizę wrażliwości). Istotna jest również część opisowa biznesplanu, przedstawiająca m.in. osoby odpowiedzialne za prowadzenie i wdrożenie inwestycji – od ich doświadczenia może przecież zależeć powodzenie operacji.
Dobry biznesplan to najważniejszy dokument przy kredytach inwestycyjnych. Warto zatem zlecić jego przygotowanie specjalistom takim jak ERATIA.

Oczywiście przyszłość określona w biznesplanie to nie wszystko i należy udokumentować historyczne wyniki finansowe firmy, legitymować się dobrą historią współpracy z bankami itp. (chyba że mamy do czynienia z nowopowstałą spółką celową).

Inwestycja zawsze niesie za sobą ryzyko niepowodzenia. Do tego kredyty inwestycyjne to często kredyty długoterminowe, na duże kwoty. W związku z tym należy przedstawić bankowi odpowiednie zabezpieczenie kredytu. Najczęściej podstawowym zabezpieczeniem rzeczowym jest sam przedmiot inwestycji. Zabezpieczenia muszą być w miarę łatwo zbywalne, a także o odpowiedniej wartości. W przypadku kredytu inwestycyjnego banki raczej nie udzielają kredytów ze zbyt wysokim LTV. Najczęściej mamy do czynienia z przedziałem 60-80% LTV. Zasadniczo im trudniej zbywalny jest przedmiot zabezpieczenia (inwestycji) oraz im większy możliwy spadek jego wartości (np. udziały, akcje), tym LTV przyjęte przez bank będzie niższe. Zatem wymagany będzie większy wkład własny lub większa wartość zabezpieczenia dodatkowego.
Oczywiście najlepsze dla banku jako zabezpieczenia będą nieruchomości, ale często stosuje się również (zazwyczaj dodatkowo) zabezpieczenia w postaci na przykład poręczenia właścicieli, cesji z umów, czy zastawu rejestrowego – w tym na udziałach w firmie.

Jak widać uzyskanie kredytu inwestycyjnego to proces długotrwały i skomplikowany. Wymagający wiele dokumentów, ale również obszernej wiedzy umożliwiającej dobranie koncepcji i parametrów kredytu inwestycyjnego (np. okres kredytowania, rodzaj rat, etc.). Dlatego też warto korzystać w tej materii z usług firm zewnętrznych wyspecjalizowanych w tym zakresie.

„Last but not least” – dla kogo kredyt inwestycyjny?

Po pierwsze – dla firm. To całkowicie jasne. Przy czym forma prawna teoretycznie znaczenia wielkiego nie ma, jednak przy dużych transakcjach preferowane są najczęściej spółki kapitałowe. Zresztą firma przeprowadzająca inwestycje idące w miliony złotych zazwyczaj działa w takiej właśnie formie z różnych innych względów (choćby odpowiedzialności majątkowej, struktury właścicielskiej itp.).

Po drugie – dla firm, które prowadzą lub zamierzają przeprowadzić inwestycję. Inwestycję, która powiększy majątek przedsiębiorstwa oraz wygeneruje dodatkowy zysk. Dla jednej firmy będzie to maszyna czy linia technologiczna, dla innej biurowiec, dla jeszcze innej zakup patentu. Istotne jest w tym wypadku skorelowanie inwestycji z podstawową działalnością firmy, a także wspomniane doświadczenie firmy i osób prowadzących inwestycję.
Oczywiście jeśli firma do tej pory prowadziła np. gospodarstwo rolne, ale pobliskie miasto „urosło” tak, że już „wchodzi na pole”, to nic nie stoi na przeszkodzie by zająć się nowym rodzajem działalności i na posiadanej ziemi budować w ramach działalności deweloperskiej domy na sprzedaż. W takim jednak wypadku preferowana będzie spółka celowa, a do prowadzenia inwestycji trzeba będzie zatrudnić osoby z odpowiednim doświadczeniem w branży deweloperskiej. Zatem kredyt inwestycyjny pozwoli również na zmianę profilu działalności lub jej poszerzenie na inne branże.

Tomasz Suski, październik 2015
Konsultacja merytoryczna Marcin Samol

Jeśli wpis okazał się przydatny – zapisz się na newsletter lub polub nas na FB, by nie przegapić kolejnych!